Tu viện Jvari nằm trên đỉnh một vách đá nhìn ra Mtskheta, nơi đây có thể được nhận ra ngay lập tức là một trong những nhà thờ Chính thống nổi bật nhất Georgia (cùng với nhà thờ chúa ba ngôi ở Kazbegi).
Jvari có niên đại từ thế kỷ thứ 6 và gắn liền với câu chuyện về Thánh Nino, một trong những vị thánh bảo trợ của Georgia và là người phụ nữ chịu trách nhiệm truyền bá đạo Cơ đốc qua lãnh thổ này. Theo truyền thuyết kể lại rằng: đây là nơi đầu tiên Saint Nino đến sau khi trở về Georgia từ Armenia. Tìm thấy một ngôi đền ngoại giáo ở địa điểm này, cô đã dựng lên một cây thánh giá lớn – được chế tác nổi tiếng từ những cây nho xoắn và buộc chặt với nhau bằng chính sợi tóc của cô – khiến nơi này trở thành một trong những địa điểm hành hương theo đạo Cơ đốc đầu tiên của đất nước. Nhà thờ đá được thêm vào sau đó, vào khoảng năm 590-605 sau Công nguyên.
Bản thân việc xây dựng nhà thờ rất quan trọng vì nó đại diện cho kiến trúc Gruzia thời Trung Cổ và là nhà thờ theo phong cách ‘Jvari’ đầu tiên thuộc loại này. Nhưng ấn tượng nhất phải kể đến tầm nhìn của nhà thờ ra toàn cảnh Mtskheta.
Hai con sông Mtkvari và Aragvi gặp nhau ngay bên dưới tu viện và vào những thời điểm nhất định trong năm, bạn có thể thấy sự khác biệt màu sắc rõ rệt giữa hai vùng nước. Thành phố Mtskheta và Nhà thờ Svetitskhoveli khổng lồ cũng có thể được nhìn thấy ở điểm giao nhau của các con sông, được bao quanh bởi phông nền là những ngọn núi Kavkaz. Người ta nói rằng Vua Mirian III và Nữ hoàng Nana của Iberia – những vị vua Gruzia đầu tiên theo đạo Cơ đốc – đã được Thánh Nino làm lễ rửa tội tại điểm hội tụ của các con sông.
Khi được xây dựng, Jvari có mạng lưới đường hầm ngầm dẫn xuống đồi và dưới sông đến Svetitskhoveli. Trước nguy cơ bị xâm lược, các tu sĩ sẽ chuyển Thánh tích từ nhà thờ đến Jvari qua đường hầm để bảo quản an toàn.
Các lối đi ngầm mở rộng đến các tu viện quan trọng khác trong khu vực – bao gồm Shio-Mgvime và Zedazeni. Cùng với Tu viện Svetitskhoveli và St. John ở phía nam, năm công trình kiến trúc này tạo thành một sự sắp xếp cây thánh giá khổng lồ, với Jvari ở trung tâm.
Các đường hầm hiện đã đóng cửa nhưng người ta hy vọng rằng với sự giúp đỡ từ UNESCO, chúng có thể được khôi phục trong tương lai gần. Bạn có thể nhìn thấy cánh cửa cũ dẫn vào đường hầm ở phía bên trái của đài quan sát chính.
Mtskheta được mệnh danh là Jerusalem thứ hai và điều độc đáo là ở Jerusalem cũng có một nhà thờ với tên gọi Jvari.
